طلاق توافقي، بحران تازه خانواده ها
گروه جامعه و شهروند-در حالي که از گوشه کنار کشور خبرهايي ناخوشايند و تاسف برانگيز از افزايش جرايم اجتماعي به گوش ميرسد، کماکان شاهد نگراني هاي کارشناسان حوزه اجتماعي نيزهستيم که باعث گرديده همه روزه هشدارهايي را در اين خصوص به همگان گوشزد کنند و حتي با اين که گفته ميشود آسيبهاي اجتماعي از ديرباز در جوامع بشري مورد توجه انديشمندان بوده است اما اين روزها ميزان اين آسيب ها به حدي رسيده که خيلي ها را وادار به تفکر کرده تا راه حلي براي اين آسيب ها بيابند. در اين راستا ميبينيم که دلايل گوناگوني را به عنوان ريشه تمام آسيب هاي اجتماعي عنوان ميکنند که نقطه مشترک آن فقر اقتصادي است، حتي طلاق توافقي كه بحراني است تازه.
اضمحلال بنيان خانواده،جدي ترين آسيب اجتماعي
در اين بين مديرعامل سازمان دفاع از قربانيان خشونت با ابراز نگراني از اضمحلال بنيان خانواده در جهان، اين موضوع بسشيار پر اهميت دانست و گفت: با وجود مباني قوي و محکمي که بنيان خانواده در کشور ما دارد آمار و ارقامها به مرز هشدار رسيده است.به گزارش مهر، سياوش ره پيک که در گرد همايي در گردهمايي“وضعيت امروز خانواده در ايران و جهان” سخن ميگفت با بيان اينکه امسال جديتر به مسئله روز خانواده پرداختيم افزود: خانواده در مباني ديني و فرهنگي ما جايگاه ويژهاي دارد اما در دنيا اين بنيان به سرعت به سمت اضمحلال ميرود و اين اتفاق حساسيت ما را به نسبت به اين مسئله بيشتر ميکند.
خانواده هاي بيکار در معرض خطري جدي تر
در ادامه اين گردهمايي پيام بان کيمون دبيرکل سازمان ملل متحد به مناسبت روز جهاني خانواده قرائت شدکه در اين پيام ميبينيم بر بيکاري تاکيد بسياري شده و آمده: بسياري از خانوادهها به دليل نبود شغل و ابزار لازم براي رفع نيازها متحمل مشقات سخت و موزون هستند،بزرگسالان نميتوانند براي کودکان غذاي مناسبي مهيا کرده و آنان دچار کمبودهاي فيزيکي و رواني مادام العمر ميشوند. فقر همچنان باعث مرگ صدها هزار زن در زمان وضع حمل ميشود.
در بخشي ديگري از اين پيام به گونههاي خانواده در معرض خطر ويژه اشاره شده و آمده است: اين خانوادهها شامل خانوادههاي بزرگ، خانوادههاي تک سرپرست، خانوادههايي که نان آور آنها بيکار است يا از بيماري و معلوليت رنج ميبرد و خانوادههايي که در حوالي روستاها و حلبي آبادها به سر ميبرند ميشود.
بحران تازه طلاق توافقي و نقش مخرب رسانه ها
اما مهدي صابري مديربخش روانپزشکي سازمان پزشک قانوني در اين خصوص به افزايش آمارهاي طلاق در کشور اشاره ميکند و گويد: بروز طلاق توافقي يکي از بحرانهاي تازه خانوادههاي ايراني و از آسيب هاي اجتماعي رو به گسترش است.
صابري يادآور مي سازد که در زمان گذشته عدم صدور حکم طلاق سبب ايجاد مشکلاتي در خانوادهها ميشد اما حالا سرعت در صدور اين حکم نگران کننده شده است.
وي ادامه ميدهد: در حال حاضر در طي 15 دقيقه حکم طلاق توافقي صادر ميشود که ميتوان آن را به عنوان رکوردي به ثبت رساند.
به گفته وي، در سال 85، 82 درصد طلاقهاي کشور توافقي بوده که اين جاي نگراني دارد.
اين روانپزشک با بيان اينکه در بيشتر دادخواست ها عدم تفاهم و عدم سازگاري به عنوان دليل جدايي مطرح ميشود، اظهار ميدارد: عدم سازگاري نوعي اختلال رفتاري است که بايد درمان شود. بسيار از طلاقها ريشه در اختلالات شخصيتي دارد که ميتوان با درمان آن را حل کرد.
وي از رسانهها به خصوص تلويزيون به عنوان يکي از عاملان تزلزل بنيان خانواده نام ميبرد و ميگويد: در برنامههاي تلويزيوني روابط به گونهاي ترسيم ميشود که سبب بروز خشونت و حرمت شکني است.
صابري مشکلات اقتصادي را از ديگر عوامل سستي بنيان خانواده عنوان ميکند وتاکيد دارد زماني که خانوادهها در کنار هم به سر ميبرند به دليل مشغله کاري فراوان به شدت کاهش پيدا کرده است که سبب کاهش محبت ميان اعضاي خانواده ميشود.
وي ادامه ميدهد: ازدواج دختران در سنين پايين آمار نگران کنندهاي دارد که بايد در قبال آن پيشبينيهاي لازم صورت بگيرد. اين کودکان مهارت زندگي مشترک را ندارند بنابراين خانوادههاي سست بنيان نيز تشکيل ميدهند.
صابري زنان و مرداني که به همسرانشان خيانت ميکنند را دچار مشکلات رواني ميداند وبا بيان اين که اين موضوع نيز از آسيب هاي اجتماعي است ادامه ميدهد که تمامي اين افراد آسيب ديده رواني هستند و مشکلات شخصيتي و افسردگي دارند.
صابري هم چنين مادههاي روانگردان مانند شيشه را از دلايلي دانست که در آينده آمارهاي طلاق را افزايش خواهد داد و سبب تزلزل خانوادهها ميشود.
آموزش و پرورش نقش خود را خوب ايفا نکرده است
انورصمدي راد عضو هيئت علمي دانشگاه علامه طباطبايي در اين خصوص نظر ديگري دارد و با اشاره به تاثير آموزش بر پايداري بنيان خانواده ميگويد: بسياري از زنان و مرداني که زير يک سقف ميروند از اصول و قواعد ابتدايي زندگي مشترک آگاه نيستند و متاسفانه آموزش و پرورش ما در زمينه آموزشهاي خانوادگي و مهارتهاي زندگي بسيار ناکارآمد است.
وي ادامه ميدهد: در آموزش و پرورش انسانهايي براي بهتر زيستن تربيت نميشود آنها فقط ياد ميگيرند چگونه بهتر حفظ کنند واين شيوه نوعي تلنبار کردن علم است نه آموزشي براي بهتر زندگي کردن.
وي هم چنين خاطرنشان ميسازد: ما اگر در خانهمان بخواهيم براي يک گربه خانه بسازيم بايد از چندين نهاد مجوز بگيريم اما هيچ مجوزي براي به وجود آمدن انسانها لازم نيست و براي همين است که آمارهاي کودکان کار اين گونه رشد ميکند.
اين آسيب شناس با اشاره به اينکه بسياري از مراکز نگهداري کودکان کار امن نيستند، ادامه ميدهد: برخي از مراکز سرپرستي از کودکان بدسرپرست و بيسرپرست خود به مکاني براي بدرفتاريها و آسيبها به کودکان بدل شده است. براي داشتن جامعه سالم بايد افرادي سالم داشت.
نقش منفي رسانه ها در کاهش صميميت خانواده ها
علي زارعان کارشناس ارشد رسانه نيز از تلويزيون به عنوان عاملي که سبب کاهش صميميت در خانوادهها شده است نام ميبرد و ميگويد: قبل از آنکه تلويزيون فراگير شود خانوادهها دور هم جمع ميشدند و با هم گفتگو ميکردند اما حالا همگي مقابل تلويزيون نشستهاند و کمتر با هم گفتگو ميکنند.وي ادامه ميدهد: تاثيري که تلويزيون بر کودکان ميگذارد 20 برابر رسانههاي ديگر است بنابراين بايد به پيامهايي که از طريق اين رسانه داده ميشود دقت کرد.وي پيشنهاد ميکند که رسانهها به جاي آنکه به دنبال تعدد پيام مخاطب باشند يک پيام کوچک را به طور دايم تکرار کنند تا عميقتر در مخاطب تاثير بگذارد.
زارعان اين بستههاي فرهنگي کوچک را تاثيرگذارتر از پيامهاي متعدد فرهنگي ميداند و ميگويد که اين نوع ارتباط ميتواند ناجي نسل بعدي باشد.اين کارشناس رسانه با انتقاد از عدم هماهنگي بين رسانه ها در امور آموزش خانوادهها تاکيد ميکند که رسانههاي و نهادهاي مرتبط با خانوادهها پازلي نيست، اينها قطعات جدا از همي هستند که هيچ تصويري را نميسازند.
فقر،مسبب افزايش انواع آسيبهاي اجتماعي در کشور
و اما رئيس انجمن علمي مددکاري اجتماعي ايران هم که روزگذشته از افزايش انواع مختلف آسيبهاي اجتماعي نسبت به سال گذشته در کشور خبر داده بود گفت: مهمترين دليل افزايش آسيبهاي اجتماعي مشکلات اقتصادي و فقر است.
مصطفي اقليما در گفتگو با مهر عنوان کرد که افزايش کودکان خياباني، معتادان، افراد آسيب ديده، طلاق، کودک آزاري و... از جمله آسيبهايي است که وقوع آنها در جامعه افزايش پيدا کرده است.
وي با اشاره به اينکه مهمترين دليل افزايش آسيبهاي اجتماعي مشکلات اقتصادي و فقر است، افزود: در حال حاضر ميزان درآمد با مخارج خانواده ها يکي نيست بنابراين با افزايش مشکلات آنها ميزان آسيبها نيز هر روز بيشتر ميشود.
به گفته وي، ميزان درآمدها نسبت به سال گذشته کمتر شده اين درحالي است که تمامي اجناس از تورم بيش از حدي برخوردار بوده است.
اقليما اظهار داشت: ميزان خط فقر يک ميليون تومان اعلام شده است در حالي که حقوق کارگران امسال 330 هزار تومان است و از سوي ديگر با توجه به اينکه قيمت اجاره يک آپارتمان کوچک حدود 500 هزار تومان است بنابراين امکان پرداخت آن با اين حقوق ها وجود ندارد و همين امر باعث کوتاهي در کار و شغل دوم ميشود و درنهايت بروز مشکلات اقتصادي باعث ايجاد آسيبهاي مختلف در خانواده ها خواهد شد.وي گفت: به منظور کاهش آسيبهاي اجتماعي، مسئولين بايد به رهنمودهاي رهبرعظيم انقلاب که بر شايسته سالاري و پاسخگو بودن مديران تاکيد دارند، عمل کنند نه اينکه اين دو اصل را مورد بي توجهي خود قرار دهند.
در پايان گفتني است که،پس از بررسي ننظرات گوناگون در خصوص علت افزايش آسيب هاي اجتماعي ميبينيم علل گوناگوني براي اين مهم عنوان گرديده و ديدگاه هاي متفاوتي در اين زمينه وجود دارد که در اين بين به نظر ميرسد فقر از اهميت بيشتري برخوردار است و تاکيد بيشتري نيز بر آن ميشود.
اما آنچه که در ايجا مهم است پرداختن و تحليل بيشتر اين موضوع که از اهميت والايي نيز برخوردار است براي يافتن راهکاري کار آمد است و نبايد دست روي دست گذاشت و فقط به ترار آمار ها پرداخت.
نظرات شما عزیزان: